Tagi

,

Rzadko zdarza się taka okoliczność, aby w jednej metryce wymienionych było aż troje przodków. Mi przytrafiło się to przy okazji urodzin Stanisławy Polens, córki Teodora i Konstancji ze Szczudłów. Rzecz miała miejsce w roku 1884. Treść metryki wyjaśnia wszelkie okoliczności tej sprawy i relacje uczestników zdarzenia.

Metryka ur Stanisławy Polens 86/1884

Zagówiec. Działo się mieście Sejnach 15 maja 1884 roku. Stawiła się obecna przy rodach Marianna Szczudłowa 70 lat gospodyni zamieszkała we wsi Zagówiec w obecności Pawła Szczudło lat 80 gospodarza i Adama Szczudło 28 lat ogrodnika, obu zamieszkałych we wsi Zagówiec i okazali nam dziecko płci żeńskiej oświadczając że urodziło się ono we wsi Zagówiec 12 maja roku bieżącego o godzinie 10 wieczorem z Teodora Polensa lat 50 wyrobnika zamieszkałego we wsi Zagówiec a niestawiającego się z powodu pracy, oraz z jego ślubnej żony Konstancji ze Szczudłów liczącej 30 lat. Dziecku temu przy chrzcie świętym odprawionym dnia dzisiejszego przez księdza… Walentynasa dano imię Stanisława, a chrzestnymi byli Józef Rapczyński1 i Ludwika Laudańska.

…

Nawiązując do koligacji Szczudło – Polens wspomnę, że udało mi się ustalić linię ciągłą tej relacji aż do czasów współczesnych. Wzmiankowany w metryce Teodor Polens w metryce urodzenia został opisany jako Jan Teodor Polens. Był synem najstarszego znanego mi Polensa, Jana, kowala następnie ślusarza w Okmianach, który ożenił się z Luizą. Jej nazwisko rodowe odnotowane było w kilku wersjach; Wizgaitys, Wazgin, Wietort. Jej rzadkie w owych czasach imię Luiza w metryce urodzenia córki Pauliny zaistniało w opcji „Ludwika”, co może być błędem księdza lub wskazaniem jak ją powszechnie nazywano. Janowi udało mi się przypisać czworo dzieci; Jan Teodor 1834- 1904, Paulina 1837, Anna Julianna 1842 i Ludwik ok. 1852 r. Jan Teodor, w późniejszych metrykach nazywany tylko jednym imieniem (drugim) Teodor ożenił się z Konstancją Antoniną Szczudło, córka Pawła i Marianny Gorczyńskiej. Ślub odbył się w 1864 roku w Sejnach.

Para ta doczekała się sześciorga dzieci, Marianna 1867, Anastazja 1870, Leonard 1873, Rozalia 1881 i Stanisława 1884. Konstancja Polens z domu Szczudło, żona Teodora zmarła w 1888 roku, mając 48 lat. Być może ze względu na młode jeszcze dzieci, 4, 7, 11, 15 lat (dwoje dorosłych; 18 i 21 lat) Teodor po roku decyduje się na drugie małżeństwo. Jego wybranką zostaje wdowa po śmierci Antoniego Urbanowicza, Petronella Strzałkowska (w akcie zgonu Petronella Orzechowska?) z Olwity (dziś Litwa). Związek Teodora z Petronellą owocuje trójką dzieci; Wiktoria 1890, Aniela 1892 i Teofila 1894. Jan Teodor Polens umiera w Sejnach 1904 roku, zostawiając na świecie swoją liczną gromadkę dzieci, z których najmłodsze, Teofila liczy 10 lat.

Leonard Polens, syn Teodora w roku 1894 żeni się z Anną Gaus, córką Macieja i Ewy Pachutko. Mają troje dzieci; Józefa 1895, Wacława 1907 i Mariannę 1912. Związek Józefa z Bronisławą Raudonowicz z Zaleskich daje małżeństwu Polensów czworo dzieci; Eugeniusza 1933, Stanisława 1935- 2021, Józefa 1939 i Czesława 1948. Dla mnie jest to podwójne powiązanie, gdyż z Raudanowiczami mam już familijną łączność przez linię Buchowskich, mojej Mamy Jadwigi.

Lato 2021 – od lewej: Grzegorz Radzewicz i Andrzej Szczudło

Podobnie córka Stanisława Polensa i Zofii Draugialis, Bożena jest żoną Grzegorza Radzewicza, który przed laty był naszym sąsiadem w Zagówcu, ale i krewniakiem również przez Buchowskich. Anna Buchowska (1896- 1985) z Zaleskich była jego mateczną babką. Znany przeze mnie Henryk Polens ur w 1963 r., jeden z czterech synów Eugeniusza i Marianny Andruszkiewicz jest żyjącym w szóstym pokoleniu potomkiem Jana i Luizy.

Z przykrością muszę stwierdzić, że los Stanisławy Polens, której opisane w metryce przyjście na świat w 1884 roku spowodowało powyższe dociekania, nie jest mi znany. Publikując ten tekst mam jeszcze cichą nadzieję, że ktoś z krewnych się odezwie.

Najstarsza metryka w zbiorach autora- akt zgonu Augusta Polensa z 1818 r.

Transkrypcja metryki;

Roku 1818 dnia 16 miesiąca kwietnia o godzinie drugiej z południa przed Nami Wikarym Kościoła Sejneńskiego sprawującym obowiązki Urzędnika Stanu Cywilnego Gminy Sejneńskiej Powiatu i Municypalności Sejneńskiej w Województwie Augustowskim stawili się Jan Polens kunsztu kowalskiego, liczący lat 28 ojciec zeszłego i Krzysztof Dzięcieliński kunsztu szewcowskiego liczący lat 30 sąsiad, w mieście Sejnach zamieszkali i oświadczyli Nam, iż na dniu 15 kwietnia roku bieżącego o godzinie 9.00 z rana umarł August żyjąc lat dwa, syn wyżej wspomnianego Polensa i Brygidy Zakordarzówny mającej lat 22 w domu pod nr 72 na ulicy Węgierskiej. Akt niniejszy zejścia został przeczytany i podpisany.

Ksiądz Antoni Kutkowski Urzędnik Stanu Cywilnego

1 Co za zbieżność; podobnie jak opisywany tu Jan Teodor Polens, również Rapczyński w metryce jest wymieniony tylko z drugiego imienia, które brzmi Józef, podczas gdy pierwsze z metryki urodzenia to Teodor.

Andrzej Szczudło